PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ

ZWIĄZKU NAUCZYCIELSTWA POLSKIEGO w ŁODZI

ul. Bohdanowicza

 

„Non scholae sed vitae discimus.”

(„Uczymy się nie dla szkoły, lecz dla życia”)

Seneka Młodszy

 

2012/2013

WSTĘP – OGÓLNE ZADANIA PLANU WYCHOWAWCZEGO

1. Program wychowawczy szkoły opracowany jest w oparciu o:

-    Rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 23 grudnia 2008 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół,

-    Plan perspektywiczny rozwoju szkoły zaakceptowany przez organ prowadzący tzn. Zarząd Okręgu ZNP w Łodzi

Program wychowawczy szkoły uwzględnia i kieruje się zasadami zawartymi w:

- Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej (art.48,53,70)

- Powszechnej deklaracji Praw Człowieka,

- Międzynarodowym Pakcie Praw Obywatelskich i Politycznych,

- Konwencji o Prawach Dziecka.

- Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991r. ze zm.(Dz. U. z 2004r.,nr.256,poz.2572)

-   Rozporządzenie MENiS z dnia 21 maja 2001r.w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz szkół (Dz. U. nr 61, poz.624 ze zm.)

-  Rozporządzenie MENiS z dnia 26 lutego 2002r.w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. nr 51, poz.458 ze zm.)

-  Statut szkoły

Zadaniem szkoły jest stworzenie optymalnych warunków dla rozwoju młodego człowieka a przez to przygotowanie go do życia we  współczesnym świecie.

Na sukces w równym stopniu składają się elementy przygotowania specjalistycznego, jak i umiejętności interpersonalne. Nasza szkoła pragnie przygotować absolwenta przekonanego o własnej wartości. Szkoła zapewnia poczucie bezpieczeństwa fizycznego, emocjonalnego, wysoki poziom kompetencji.

1. Uznajemy świat dziecka za inny, lecz nie podrzędny względem świata dorosłych. Dorosły dzieli się z dzieckiem swoim doświadczeniem, zaprasza do refleksji i wspólnych poszukiwań.

2. Przyjmujemy zasadę, że szkoła pełni swą funkcję wychowawczą z mandatu rodziców. To oni wybierają sposób wychowania swojego dziecka i oni są za ten proces szczególnie odpowiedzialni. Rolą naszą jest wspierać ich wysiłki, tworząc szansę skutecznych oddziaływań wychowawczych dla dobra młodego człowieka.

3. Uwzględniając prezentowane przez społeczeństwo dwa nurty światopoglądowe: chrześcijański i laicki przyjmujemy, że będą one współistnieć w naszej szkole, w takim wymiarze w jakim odpowiada to decyzjom rodziców i dzieci. Zarówno wychowawcy, nauczyciele jak rodzice i dzieci mają prawo do jawności światopoglądowej. Stąd konieczność i potrzeba autentycznej tolerancji, która powinna stać się źródłem rozwoju duchowego młodego człowieka.

4. Przywiązujemy dużą wagę do edukacji regionalnej, osadzenia pracy szkoły w tradycji lokalnej i regionalnej. Duże znaczenie przypisujemy wychowaniu proekologicznemu, prozdrowotnemu i estetycznemu.

5. Uznajemy, że szacunek dla tradycji, historii narodu i państwa to warunek prawidłowego funkcjonowania młodego człowieka w społeczeństwie i szansa na jego zaangażowanie się w budowanie przyszłości naszej Ojczyzny.

U ucznia jako przyszłego obywatela demokratycznego państwa dostrzegamy konieczność kształcenia takich cech jak :

-         proaktywność,

-         prospołeczność,

-         chęć i zdolność do współdziałania,

-         zdolność bycia dla drugiego człowieka,

-         ciekawość świata i ludzi,

-         odpowiedzialność

-         rozwijanie zainteresowań

-         tolerancja

-         proeuropejski charakter

Aby realizować wymienione cele wychowawcze, szkoła musi tworzyć ku temu odpowiednie środowisko wychowawcze. Na jej terenie działają (i wchodzą ciągle w relacje) niezależne podmioty z których każdy ma swoje prawa i obowiązki, zna je  i przestrzega. Do podmiotów tych należą:

-         uczniowie

-         nauczyciele

-         rodzice uczniów

-         dyrekcja

Duże znaczenie w utrzymaniu stabilności systemu wychowawczego przypisujemy organizacjom i instytucjom takim jak samorząd uczniowski, szkolna biblioteka czy też świetlica, a także ścisłej współpracy z zewnętrznymi instytucjami takimi jak: poradnie, TPD, PCK, fundacjami i stowarzyszeniami wspierającymi rozwój dziecka.

O efektywności szkolnego programu wychowawczego stanowi sposób rozwiązywania konfliktów pojawiających się na terenie szkoły. Proponowane w naszej szkole sposoby to: porozumienie (umowa społeczna) lub kontrakt.

W sytuacjach konfliktowych, w których strony nie mogą już same się porozumieć możliwe będzie wkroczenie osoby negocjatora lub mediatora, osoby cieszącej się autorytetem u obu stron konfliktu. Funkcję te może pełnić dyrektor szkoły.

Wpływ na procesy wychowawcze zachodzące w placówce mają wszystkie działające w jej obrębie podmioty. Robią to na różne sposoby. I tak nauczyciele - aby mieć dobre relacje z uczniami, zbudowane na wzajemnym szacunku i zaufaniu muszą w stosowaniu przyjętych reguł współpracy z uczniami spełniać ważny wymóg konsekwencji. Przyjmujemy również, że uczniowie także sami się wychowują. Dzieje się tak wtedy gdy świadomie korzystają ze swoich uprawnień i biorą odpowiedzialność za określony obszar działalności szkoły. W naszej szkole doceniamy rolę jaką w wychowaniu do reaktywności pełni samorząd uczniowski.

Rodzice są partnerami nauczyciela w wychowywaniu i kształtowaniu młodego człowieka. Kontakty z rodzicami weszły do codziennego życia szkoły. Przybierają formy nie tylko standardowych wywiadówek ale też comiesięcznych konsultacji, klasowych okolicznościowych spotkań, czy zwykłych rozmów. Chcielibyśmy, aby kontakty te zaowocowały zaangażowaniem rodziców w organizowanie imprez szkolnych np. pomoc przy przygotowaniu uroczystości szkolnych (Święta Szkoły). Dotyczy to również wykonywania prac na rzecz klasy związanych np. z upiększaniem pracowni. Wychowawca jest zainteresowany częstymi kontaktami z rodzicami swych wychowanków, gdyż dają one okazje do zbierania informacji o dziecku, umożliwiają czasem tak potrzebne działania profilaktyczne.

Nie jest łatwo aktywizować rodziców wbrew ich woli. Oczekujemy zatem z ich strony zrozumienia i współpracy. Nauczyciele naszej szkoły mają wiele interesujących pomysłów by przekonać rodziców, że warto nie traktować szkoły jedynie jako instytucji usługowej ale jako realne środowisko wychowawcze. Z dobrej współpracy nauczycieli i rodziców dziecko odniesie tylko korzyści.

Wszystkie działania wychowawcze szkoły tworzą system spójny i ciągły, i jak wynika z dalszej części szkolnego programu wychowawczego angażują całą szkolną społeczność w różnorodnych formach organizacyjnych. Tylko w ten sposób zbliżymy się do postawionych na początku tego programu celów.

II. NAUCZYCIEL WYCHOWAWCA I JEGO ROLA  W PROCESIE WYCHOWAWCZYM

KAŻDY NAUCZYCIEL WYWIERA WPŁYW WYCHOWAWCZY

Najważniejsze cechy dobrego nauczyciela potrzebne w pracy z uczniami:

-         Nie osądza. Gdy uczniowie widzą, że nauczyciel ocenia ich opinie, po­glądy i zachowania, przestają być otwarci. Nie znaczy to, że musi się z nimi zgadzać, ale musi przynajmniej akceptować te poglądy i zachowania jako ich własne.

-         Jest uczciwy. Dzielenie się swoimi myślami i odczuciami z klasą jest ważne w budowaniu atmosfery otwartości i zaufania. Nauczyciel, który robi to chętnie, stanowi model do naśladowania, a także wyzwala aktywność innych.

-         Buduje zaufanie. Jest to proces długotrwały, uwarunkowany sygnałami jakie uczniowie otrzymują od siebie nawzajem i od nauczyciela. Jeśli ich otwartość jest rozumna i akceptowana, a nie ośmieszana i potępiana, jeśli czują się pełnowartościowymi członkami klasy, ich zaufanie wobec kla­sy będzie rosło.

-         Obserwuje. Nauczyciel powinien zauważać interakcje między ucznia­mi.

-         Komunikuje się umiejętnie. Komunikacja obejmuje przekaz werbalny i niewerbalny oraz słuchanie. Należy podkreślić rolę słuchania, które polega nie tylko na wsłuchiwaniu się w słowa, ale i odczucia drugiego człowieka. Umiejętności komunikacyjne nauczyciela wyzwalają aktywność wszystkich uczestników zajęć i sprawiają, że czują się oni doceniani przez klasę.

-         Jest elastyczny. Swój styl i organizację zajęć lekcyjnych nauczyciel musi dostosować do specyfiki poszczególnych klas i etapów ich rozwoju.

-         Jest stanowczy i konsekwentny. Każdy nauczyciel spotyka się z przypadkami, kiedy zachowanie niektórych uczniów jest nie do przyję­cia. Agresywność, dominacja i inne destrukcyjne zachowania sprawiają, że pozostali uczniowie przyjmują postawy obronne, milkną, zniechęcają się. Skutecznym sposobem zwalczania takich niewłaściwych zachowań jest wy­powiadanie swojej opinii, uzasadnianie stanowiska zgodnego z przyjętymi normami zachowań /np. zapisanymi w kontraktach klasowych/ czy szerzej obowiązujących w społeczeństwie, bez obwiniania i oceniania konkretnych osób.

Negatywne zachowania uczniów, które wymagają reakcji nauczycieli, pracowników szkoły oraz rodziców:

1. Agresja słowna przejawiająca się w wulgaryzmach, obelgach, aroganckich komentarzach w stosunku do rówieśników, młodszych kolegów i koleżanek oraz osób dorosłych;

2. Agresja (przemoc) fizyczna w postaci zaczepek, przepychanek itp.

3. Nieprzestrzeganie zasad BHP: bieganie po korytarzu szkolnym, schodach, w klasie, niebezpieczne zabawy, bujanie się na krześle, pozostawianie plecaków na korytarzu, nie wieszanie plecaków na uchwytach przy ławkach, gra w piłkę w salach lekcyjnych, na korytarzu;

4. Używanie telefonu komórkowego podczas zajęć lekcyjnych;

5. Niewywiązywanie się z zobowiązań, nieprzygotowanie do zajęć, niedotrzymywanie słowa, kłamstwa, fałszowanie podpisów;

6. Brak dzienniczka ucznia, brak podpisu rodzica pod uwagami/informacjami;

7. Nieprzestrzeganie kontraktów klasowych;

8. Ignorowanie, brak reakcji na polecenia nauczycieli / pracowników szkoły;

9. Nieokazywanie szacunku w stosunku do rówieśników oraz dorosłych (nieużywanie zwrotów grzecznościowych, podnoszenie tonu, jedzenie, picie, żucie gumy podczas lekcji, pisanie „liścików” podczas lekcji, lekceważąca postawa ciała –odwracanie się, ręce w kieszeni itp.;

10. Używanie języka „slangu”;

11. Niekoleżeńskość: poniżanie, ośmieszanie, przezywanie, zastraszanie, donoszenie, skarżenie, drwiny z innych, odmowa pomocy; zawstydzanie, obrażanie;

12. Obojętność na krzywdę innych – brak reakcji na negatywne zjawiska;

13. Uniemożliwianie wypowiedzi innym osobom, przekrzykiwanie się wzajemne, wymuszanie uległości;

14. Brak samodzielności w wykonywaniu prac domowych; zwalnianie / chronienie przed odpowiedzialnością;

15. Spóźnienia na zajęcia szkolne (zarówno na I lekcję jak i po przerwie);

16. Brak obuwia na zmianę;

17. Bałaganiarstwo: nieład na i wokół ławek, zaśmiecanie;

18. Niewywiązywanie się z obowiązków dyżurnego;

19. Przekładanie cudzych rzeczy w inne miejsca;

20. Niszczenie sprzętu i mienia szkolnego oraz własności innych np. niszczenie dekoracji, malowanie po ścianach, ławkach, zbicie szyby;

POMÓC ODNIEŚĆ SUKCES KAŻDEMU DZIECKU

Zadania wychowawcy klasy:

1. Tworzy warunki dla rozwijania przez dzieci własnej aktywności.

2. 2.     Tworzy warunki dla wyrażania się samodzielności dziecka i jego akceptacji.

3. Stawia uczniom realne wymagania, kontroluje ich wypełnianie stosując właściwie system wzmocnień, kar i nagród z przewagą tych ostatnich.

4. Pozytywnie i adekwatnie wzmacnia zachowanie dzieci (krytycyzm połączony  z akceptacją).

5. Pomaga w rozwiązywaniu konfliktów /jest gotowy wysłuchać i pomóc/.

6. Demonstruje własne zachowania, które zgodne są z wymaganiami stawianymi dziecku (bez nacisku na naśladownictwo).

7. Pomaga uczniom w opracowaniu wychowawczego planu pracy klasy, w którym uwzględnione będą zadania integrujące klasę (wycieczki, konkursy, zajęcia warsztatowe) oraz inne propozycje uczniów lub ich rodziców..

8. Wraz z innymi wychowawcami stwarza warunki do współdziałania klasy z innymi zespołami klasowymi.

9. Włącza uczniów do przygotowania lekcji z wychowawcą.

10. Przekazuje uczniom informacje dotyczące spraw organizacyjnych, wymagań na oceny, zarządzeń dyrektora szkoły i kontroluje ich przestrzeganie.

III. ZASADY WSPÓŁPRACY WYCHOWAWCY Z RODZICAMI

Umacnianiu wiarygodności szkoły służy „mówienie jednym głosem” przez nauczycielii rodziców. Osiągnięcie takiej współpracy wymaga, aby relacje pomiędzy nauczycielamii rodzicami miały charakter ściśle partnerski. Podejście, polegające na wzmocnieniu statusu reprezentacji rodziców jako organu szkoły, przyczyni się do zbliżenia postaw rodziców i nauczycieli prezentowanych w procesach dydaktycznych i wychowawczych. Umożliwi także zmianę spojrzenia rodziców na szkołę, przyczyniając się do budowania płaszczyzny porozumienia pomiędzy nauczycielami i rodzicami, korzystnie wpłynie tym samym na wychowanie młodych ludzi.

1. Wychowawca na pierwszym w roku szkolnym spotkaniu z rodzicami przed­stawia program naukowy i wychowawczy szkoły - cele ogólne oraz cele związane z określonym etapem kształcenia uczniów (np. pierwszy rok na­uczania, wprowadzenie nowego programu).

2. Wychowawca informuje rodziców o zasadach oceniania i wymaganiach na poszczególne oceny, oraz o zasadach oceniania zachowania.

3. Zapoznaje rodziców z zapisami zawieranego z uczniami kontraktu, który za­wiera między innymi „system reagowania" na nieobecność, spóźnienia uczniów, formę usprawiedliwień, zasady przeprowadzania sprawdzianów, terminy ich oceniania, poprawiania itp.

4. Systematycznie np. l raz w miesiącu przekazuje rodzicom informacje na te­mat ocen uzyskanych przez uczniów (w formie wpisu do dzienniczków, karty ocen).

5. Informuje o możliwych działaniach pomocniczych dla rodziców w razie wy­stąpienia trudności wychowawczych lub innych kłopotów jakie ich spotkają.

6. Omawia zakres współpracy wychowawczej z rodzicami, prosi o pomysły rodziców co mogliby zrobić dla klasy i szkoły, jest otwarty na inicjatywy ro­dziców.

7. Obejmując opiekę nad klasą prosi rodziców o przekazanie informacji mogą­cych mieć wpływ na karierę szkolną dziecka (ankieta, rozmowy indywidual­ne z rodzicami).

8. Organizuje spotkania podsumowujące wyniki nauczania dzieci, przedstawia osiągnięcia uczniów w nauce, omawia sytuację wychowawczą klasy, infor­muje rodziców o imprezach klasowych, udziale klasy w życiu szkoły.

9. Pełni rolę mediatora między nauczycielami a rodzicami.

10. Organizuje wraz z uczniami spotkania klasowe w których udział biorą rów­nież rodzice.

11. Pozostaje do dyspozycji rodziców/ udziela informacji o postępach dziecka, rozwiązuje sytuacje konfliktowe, itp./ w czasie konsultacji - w dniach poda­nych wcześniej do wiadomości zainteresowanych.

12. Wychowawca organizuje lub prowadzi szkolenia, warsztaty dla rodziców i uczniów

13. Rodzice biorą udział w imprezach szkolnych i wycieczkach

KONTRAKT RODZICE – NAUCZYCIELE

SZKOŁA JEST PRZYJAZNA NIE TYLKO DLA UCZNIA ALE TEŻ DLA RODZICÓW

1. Naczelną zasadą współpracy dom - szkoła jest dobro dziecka.

2. W imię tej zasady wzajemnie sobie pomagamy.

3. Stwarzamy dziecku poczucie bezpieczeństwa.

4. Nie ukrywamy ważnych informacji dotyczących dziecka. Zachowujemy dyskrecję.

5. Wzajemnie się szanujemy.

6. Nie podważamy autorytetu rodziców i nauczycieli.

7.  Nie chronimy dziecka, gdy problem dotyczy m.in. agresji, wagarów, zażywania używek czy innych patologii – wspólnie rozwiązujemy problem

8. Uczestniczymy z zebraniach i konsultacjach.

 Ogólne zasady rozwiązywania konfliktów w szkole

Sytuacja konfliktowa to taka sytuacja, w której występuje dostrzegana przez osoby w niej uczestniczące niezgodność interesów, poglądów, postaw i celów.

Warunki działania przy rozwiązywaniu konfliktów.

Rozpoznać konflikt i nazwać go:

• określenie przyczyn

• wysłuchanie stron konfliktu

Poszukiwanie możliwych rozwiązań - ustalenie wspólnych celów, dla któ­rych warto osiągnąć porozumienie.

Ocena proponowanych rozwiązań, by zaspokoić potrzeby obydwu stron.

Wypracowanie sposobu realizacji przyjętego rozwiązania.

Wykonanie podjętej decyzji i bieżąca weryfikacja.

IV. KONTRAKT KLASOWY JAKO SPOSÓB NA DOBRĄ WSPÓŁPRACĘ NAUCZYCIELA (OPIEKUNA) I GRUPY

Kontrakt stanowi wyraźnie określony sposób współpracy opiekuna (wychowawcy i grupy lub wychowawcy i poszczególnych członków grupy). Każdy kontrakt powinien określać: cele, warunki, zadania, konsekwencje realizacji, oraz sposób w jaki ma realizować ten proces wychowanek, grupa,  a jak wycho­wawca. Wskazane jest, aby obejmował krótkie odcinki czasu lub zadania zwią­zane z cząstkowymi etapami rozwoju. Po zakończeniu realizacji kontraktu strony powinny dokonać odpowiedniego do założeń bilansu. Podsumowanie to mo­że być punktem wyjścia do podjęcia następnego kontraktu.

Tego rodzaju działania dają szansę pozytywnego rozwiązania wszelkich kon­fliktów lub problemów pod warunkiem, że obydwie strony chcą zmian na lep­sze.

W kontrakcie powinny się znaleźć m. in. następujące zasady:

• każdy ma prawo do wyrażenia i wypowiedzenia swojego zdania na każdy temat,

• nie obrażamy i nie urażamy swoich uczuć i godności,

• nie ośmieszamy się,

• nie stosujemy ocen tzw. szkolnych ani też ocen - zdań typu: to jest głupie,

• nie przerywamy sobie nawzajem,

• respektujemy indywidualne potrzeby członków społeczności,

• wspólnie ustalamy terminy wykonania podjętych zobowiązań, oraz syste­mu nagród,

• zachowujemy w tajemnicy to, o czym mówi się w grupie.

 Spisanie kontraktu powinno wynikać ze wspólnych uzgodnień nauczyciela i ucznia bądź nauczyciela i grupy. Szczegółowa treść zależy od indywidualnych potrzeb danej społeczności. Uczeń powinien być świadomy motywów podjętych działań.

V. CELE WYCHOWAWCZE SAMORZĄDU UCZNIOWSKIEGO

Praca w Samorządzie Uczniowskim ma pomóc ukształtować ucznia na czło­wieka przygotowanego do samodzielnego, konstruktywnego życia, który nabył niezbędne umiejętności społeczne i prezentuje postawy prospołeczne.

Najważniejsze zadania podejmowane przez samorząd uczniowski to:

1. Podejmowanie działań interwencyjnych również o charakterze mediacyj­nym.

2. Praktyczna nauka rozwiązywania realnych konfliktów.

3. Umiejętność planowania działań indywidualnych jak i grupowych.

4. Rozwijanie zdolności samooceny, autorefleksji, samokrytycyzmu.

5. Kształtowanie odpowiedzialności za działania własne i grupy.

6. Kreowanie rzeczywistości szkolnej - czynna postawa życiowa.

7. Kształtowanie „lokalnego" patriotyzmu - utożsamianie się ze szkołą, jej problemami lub sukcesami.

8. Zapewnianie potrzeb związanych z samo spełnieniem, poczuciem własnej wartości i godności.

9. Wypracowanie umiejętności świadomego funkcjonowania w obrębie struktur społecznych (samorządowych).

10. Rozwijanie umiejętności organizowania życia społecznego (jego struktur).

11. Opiniowanie /na wniosek dyrektora szkoły/ nauczycieli podlegających ocenie pracy.

12. Nauka pracy w grupie, zawierania kompromisów, praca dla dobra wszystkich

13. Kształtowanie więzi ze środowiskiem szkolnym

VI. ODDZIAŁYWANIE WYCHOWAWCZE BIBLIOTEKI SZKOLNEJ

Podstawowe zadania biblioteki szkolnej to:

1. Rozwijanie i utrwalanie zainteresowań, potrzeb i nawyków czytelniczych z uwzględnieniem indywidualnych uzdolnień uczniów (rozmowy, zajęcia biblioteczne, pomoc w doborze odpowiedniej lektury, wizualna propa­ganda książek i czasopism)

2. Utwierdzenie uczniów w pożytku czytania - wyróżnianie aktywnych czy­telników (zajęcia biblioteczne, wycieczki, apele, konkursy)

3. Wyzwalanie u uczniów aktywności w znajdowaniu potrzebnych im mate­riałów. Korzystanie z katalogów bibliotecznych, wybór odpowiedniego źródła i umiejętność sporządzenia notatki (samokształcenie - kąciki czy­telnicze w klasach)

4. Zainteresowanie uczniów aktualnymi wydarzeniami z życia społecznego i literackiego (prowadzenie gazetki ściennej w korytarzu )

5. Wyrabianie systematyczności, punktualności, poczucia odpowiedzialności za przyjęte zobowiązania, troski o księgozbiór, pracowitości, życzliwego stosunku do czytelników.

6. Pomoc uczniom w rozwiązywaniu problemów związanych z życiem oso­bistym (rozmowy, udostępnianie odpowiedniej literatury).

7. Włączanie uczniów do prac na rzecz biblioteki (dostarczanie makulatury do punktu skupu, prace porządkowe, wzbogacanie zbiorów).

VII. ŚWIETLICA SZKOLNA I JEJ POMOCNICZA ROLA W WYCHOWYWANIU DZIECKA

Najważniejszym celem pracy świetlicy szkolnej jest tworzenie w placówce at­mosfery domu rodzinnego, sprzyjającej pełnej i wszechstronnej realizacji po­trzeb dziecka takich jak: potrzeba bezpieczeństwa, uznania i szacunku, nowych znajomości i doświadczeń, akceptacji, samorealizacji, miłości i czułości. Świetlica powinna być miejscem, gdzie uczniowie mobilizują się do zajęć szkolnych lub rozładowują napięcia po lekcjach - miejscem nieskrępowanej swobodnej zabawy. Zadania świetlicy:

1. Zapewnienie uczniom możliwości nauki własnej

2. Zapewnienie słabym uczniom warunków do wyrównania trudności szkolnych w sposób sprzyjający ich dobremu samopoczuciu w szkole i wiary we własne siły

3. Rozwijanie indywidualnych zainteresowań i uzdolnień poprzez organizowa­nie różnorodnych form zajęć: plastycznych, muzycznych, przyrodniczych, literackich, ruchowych itp.

4. Rozwijanie wyobraźni, pomysłowości i postaw twórczych poprzez różne ro­dzaje aktywności oraz zachęcanie do samodzielnego rozwiązywania poja­wiających się problemów

5. Budzenie uczuć i kształtowanie postaw patriotycznych poprzez zaintereso­wanie uczniów naszym miastem i regionem, jego historią i zabytkami oraz tym, co obecnie dzieje się w Łodzi  i w województwie

6. Współtworzenie i respektowanie norm współżycia w grupie: mówienia i słu­chania innych, współdziałania, tolerancji i szanowania indywidualności in­nych, wyrażania swoich uczuć i emocji bez „ranienia" innych, nawiązywania bliższych kontaktów, podejmowania ról w grupie

7. Tworzenie wspólnie z dziećmi świetlicowej tradycji, obrzędowości i symboli­ki /organizowanie imprez: Wigilii, powitania Nowego Roku, Dnia Dziecka./

8. Ścisłe współdziałanie z rodziną dziecka : rozmowy o dziecku, pomoc w sytu­acjach trudnych, włączanie rodziców do działań świetlicowych itp.

9. Ścisłe współdziałanie z wychowawcami klas, pielęgniarką w celu lepszego poznania dziecka       i uzgadniania poczy­nań opiekuńczo- wychowawczych.

VIII. INTEGRACJA ZESPOŁÓW KLASOWYCH NAJMŁODSZYCH CZŁONKÓW SZKOLNEJ SPOŁECZNOŚCI

Niezwykle ważnym etapem w rozwoju dziecka jest okres nauczania począt­kowego.

„ W tym bowiem okresie dziecko przebywa drogę, rozwoju od dzieciństwa po po­czątek dorastania. Od tego, jaki poziom sprawności i umiejętności osiągnie, za­leży w dużym stopniu jego dalszy „ bezkolizyjny " rozwój”.

Nauczanie początkowe przygotowuje dziecko do dalszego systematycznego zdobywania wiedzy w klasach starszych. Właśnie te pierwsze lata nauki są pod­stawą w rozpoczynającym się procesie edukacyjnym i w znacznym stopniu kształtują stosunek ucznia do szkoły i nauczyciela. Okres ten charakteryzuje się również szczególną podatnością dziecka na wpływ nauczyciela. Jest to okres wielkiej plastyczności jego psychiki, a także chłonności poznawczej oraz zdol­ności przyswajania nowych wiadomości i umiejętności. Odpowiedzialność nauczyciela za wychowanie jest tym większa, że dziecko w klasach młodszych nie przeciwstawia się autorytetowi dorosłych.

Dla dziecka w młodszym wieku szkolnym środowiskiem, w którym do­świadcza ono kontaktów społecznych z rówieśnikami jest przede wszystkim klasa szkolna. Pierwsze kontakty społeczne dziecka, nawiązywane w toku wspólnej nauki, zabawy, pracy, pozostawiają trwałe ślady   w psychice dziecięcej wyznaczając późniejsze postawy wobec siebie, innych ludzi, obowiązków czy szkoły. Dziecko rozszerza krąg interakcji społecznych, poznaje nowe układy z rówieśnikami i zaczyna poddawać wnikliwej ocenie kolegów, jak i samo pod­legać krytycznej ocenie oraz porównywać się z innymi.

Zintegrowany zespół klasowy to coś więcej niż suma jednostek doń należą­cych. Członkowie udanej grupy czują się w działaniach dobrze i bezpiecznie -dotyczy to bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego. Komunikaty interperso­nalne są pełne zaufania i szacunku dla wszystkich uczestników działań. Komu­nikaty, za pomocą których porozumiewają się, są otwarte na ujawnianie praw­dziwych myśli, uczuć i oczekiwań. Członkowie spójnej grupy przywiązują wagę do wzajemnego słuchania się, powstrzymują się od wyrażania ocen - zwłaszcza krytycznych - o innych osobach. Cechuje ich poczucie akceptacji siebie i in­nych. Poprzez udział w życiu grupowym osoba nieustannie dokonuje wymiany informacji i doświadczeń. Celem wychowawczych działań na tym etapie eduka­cji jest zatem budowanie wspólnoty poprzez rozwiązywanie zaistniałych trudno­ści. Nauczyciel dążąc do integracji zespołu klasowego podejmuje działania ma­jące na celu

• rozumienie i akceptację przez dzieci swoich celów i zadań,

• widoczną radość i zadowolenie z bycia razem oraz wspólnego odkrywa­nia i przeżywania pewnych treści,

• wzajemne zrozumienie członków grupy,

• otwarte przekazywania indywidualnych odczuć, stanowisk i poglądów poszczególnych uczestników,

• właściwe wykorzystywanie umiejętności członków grupy,

• brak widocznej dominacji przywódcy i innej osoby,

• motywowanie do działania

Aby osiągnąć taki poziom integracji klasy szkolnej wychowawca stosuje różne metody i formy pracy np.:

-         organizacja imprez klasowych (u Jędrzeja Czarodzieja, Mikołajki, Dzień Matki itp.),

-         tworzenie tradycji klasowych (zawołania, powitanie z klasą, imieniny klasy, klasowy dobry duszek lub maskotka, uroczyste zakończenie kl. III, rozstrzygane ważnych spraw w kręgu klasowej rady, kontrakt klasowy, kronika ważnych wydarzeń itp.),

-         wspólne wyjścia do kina i teatru,

-         wycieczki autokarowe, wycieczki do parku, rajdy, zielone szkoły,

-         zajęcia w Ośrodku Edukacji Ekologicznej w Łagiewnikach.

Dzieci wszystkich klas biorą udział:

-         we wspólnych imprezach (zabawa karnawałowa, Dzień Ziemi, Dzień Dziecka, Powitanie Wiosny - rajd itp.),

-         konkursach (plastycznych, ortograficznych, matematycznych, olimpia­dach sportowych itp.),

-         spotkaniach i wyprawach na wesoło (np. podchody: Wyprawa po skarb, W poszukiwaniu czarodziejskiej księgi. Potyczki wojów itp.)

-         w prezentacji dorobku klas na tablicach.

IX. SPOTKANIA/KONTAKT Z OSOBAMISPOZA ŚRODOWISKA SZKOLNEGO

W szkole powinien być dostępny wykaz osób i instytucji współpracujących w obszarze profilaktyki zachowań ryzykownych dzieci i młodzieży oraz świadczących pomoc na rzecz dzieci i rodziny. Najlepszym modelem działania jest bliska współpraca osób – reprezentantów różnych instytucji i organizacji, znających lokalne środowisko i mających dobre rozeznanie w problemach charakterystycznych dla danego terenu.

X. ZAJĘCIA POZASZKOLNE

Ogromne znaczenie w procesie dydaktyczno-wychowawczego oddziaływania na dzieci i młodzież mają zajęcia pozalekcyjne i pozaszkolne. Umożliwiając aktywny kontakt z nauką, kulturą, sportem i turystyką, zagospodarowują czas wolny, kształtują pożądane postawy duchowe, psychiczne, zdrowotne, społeczne i obywatelskie, rozbudzają potrzeby intelektualne i kulturowe, utrwalają pozytywne wzorce zachowań.

Zajęcia dodatkowe rozwijają i kształtują zainteresowania uczniów, wzmacniają poczucie wartości młodego pokolenia, promują uczniów uzdolnionych. Są one szeroko rozumianą profilaktyką i formą preorientacji zawodowej.

XI. CELE WYCHOWANIA I EFEKTY WYCHOWAWCZEW POSZCZEGÓLNYCH KLASACH

Klasa I

Uczeń funkcjonuje w grupie i efektywnie w niej działa.

         -  ma poczucie przynależności do klasy

- podejmuje próby współdziałania w grupie rówieśniczej i czuje się odpowiedzialny za efekty swojej pracy

- zna normy i zasady panujące w klasie, przestrzega je.

- wywiązuje się z obowiązków ucznia w zakresie przygotowania do lekcji, odrabiania prac domowych, dbałości o podręczniki i zeszyty,

- aktywnie bierze udział w zajęciach lekcyjnych

- nie opuszcza gmachu szkoły bez opieki nauczyciela,

Klasa II

Uczeń posiada nawyki dobrego zachowania i efektywnej współpracy, komunikowania się z rówieśnikami i dorosłymi

         - zna i stosuje zwroty grzecznościowe

         - postępuje według przyjętych zasad dobrego zachowania

         - szanuje siebie, rówieśników, dorosłych

- wypełnia polecenia nauczycieli, dyrekcji i innych pracowników szkoły

- przestrzega  porządku pracy (jest punktualny, w pełni wykorzystuje czas lekcji).

- nie zakłóca przebiegu zajęć przez niewłaściwe zachowania.

         - zna symbole narodowe, regionalne i wie jak się wobec nich zachować

- dbałość o higienę osobistą i estetyczny wygląd,

Klasa III

Uczeń wykazuje wiarę we własne możliwości i potrafi zachować się w trudnych sytuacjach

         - zna prawa i obowiązki ucznia

         - odróżnia dobro od zła i reaguje prawidłowo w  sytuacjach konfliktowych

         - dostrzega swoje mocne i słabe strony

         - potrafi zaprezentować siebie w grupie rówieśniczej

         - nazywa problemy i zwraca się do dorosłych o pomoc

- nie prowokuje niebezpiecznych sytuacji, (występki i przewinienia - ana1iza przyczyn, sposoby naprawienia zaistniałej trudnej sytuacji).

- szanuje pracę własną i innych oraz dba o mienie szkoły i prywatną własność

Klasa IV

Uczeń rozumie siebie i dostrzega prawidłowości rządzące światem zewnętrznym

         - ma poczucie swoich korzeni rodzina, środowisko, szkoła)

         - ustala, jakie są jego potrzeby, obowiązki

         - jest świadomy swoich mocnych i słabych stron

         - akceptuje samego siebie i swoje osobiste prawa

         - doświadcza uczuć i potrafi je nazwać

- postępuje zgodne z dobrem społeczności szkolnej/ postawa etyczna w szkole  i poza szkołą:

Klasa V

Uczeń zna normy i zasady życia społecznego i według nich postępuje

- jest świadomy swojej niepowtarzalności, dostrzega i akceptuje niepowtarzalność innych

         - tworzy i wzmacnia pozytywne relacje z innymi

         - podejmuje próby konstruktywnego rozwiązywania problemów i konfliktów

         - potrafi wyrażać opinie i sądy nie naruszając godności osobistej innych

         - przyjmuje postawy asertywne

- systematycznie pracuje nad swoim rozwojem (postęp),

Klasa VI

Uczeń ma poczucie własnej wartości, dąży do określenia swojej tożsamości

         - rozumie pojęcie „hierarchii wartości”

- dostrzega wartość życia i przyjmuje je jako fundament wszystkich innych wartości

         - docenia wartości przyrody i rzeczy nas otaczających

         - odkrywa sens i cel własnego życia

         - wzbogaca swoją osobowość szukając życiowej pasji

         - ma poczucie własnej godności i szanuje godność drugiego człowieka

         - ceni przyjaźń

         - jest świadom odpowiedzialności za słowa

- reaguje na zauważone przejawy zła – agresję słowną, fizyczną  i psychiczną,

- zwraca uwagę na piękno mowy ojczystej, posługuje się nienagannym językiem wypowiedzi (brak wulgaryzmów),

         - mądrze wykorzystuje czas

         - wzbogaca swoją wiedzę na temat kultury, obyczajów, sytuacji społeczno-politycznej Polski i krajów europejskich

         - nie ulega nałogom i uzależnieniom,

' R. Więckowski: Pedagogika wczesnoszkolna. Warszawa 1995, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, s. 30.

 

 

Program wychowawczy przyjęty na spotkaniu Rady Pedagogicznej Szkoły Podstawowej ZNP  w Łodzi w dniu      września 2010 roku.